مسجد فاتح استانبول از جمله بزرگترین و باشکوه ترین مساجد این شهر محسوب می شود که در محله فاتح یعنی وسط شبه جزیره تاریخی استانبول قرار دارد. شاید باورتان نشود ولی این مسجد نیز مثل اکثر مساجد تاریخی شهر استانبول پس از فتح استانبول توسط عثمانیان و بر روی محل یک کلیسای عهد بیزانسی یعنی کلیسای حواریون مقدس ساخته شده است. ساخت این کلیسا در سال 1463 میلادی شروع شد و در سال 1470 میلادی نیز به پایان رسید. از آنجایی که این مسجد به فرمان سلطان محمد دوم یا محمد فاتح احداث شد بنابراین لقب سلطان محمد هم به این مسجد و هم به محله ای که در آن واقع شده داده شد.
مثل اغلب مساجد تاریخی موجود در شهر استانبول، مسجد فاتح نیز یک مجموعه مسجد است و اصلا به همین دلیل نیز به آن فاتح کولیه سی نیز گفته می شود. بر این اساس نیز مجموعه مسجد فاتح شامل بخش های مختلف از جمله مدرسه ها، خوابگاه دانشجویان، کتابخانه، آسایشگاه، بیمارستان، بازار، حمام و آرامگاههاست.که از اینها نیز امروزه فقط مدرسه ها، کتابخانه، آسایشگاه و آرامگاه ها باقی مانده است. بناهای دیگر بر اثر آتش سوزی، زلزله و ساخت جاده از بین رفته است. در ادامه این مطالب نیز همچنان با ما در سایت سفیران سفر همراه باشید.
از کلیسای حواریون مقدس تا مسجد فاتح استانبول!
مجموعه مسجد فاتح در اوایل نیمه قرن چهارم میلادی بر روی مکان کلیسای حواریون مقدس ساخته شده است. حتی آسایشگاه که در جنوب شرقی مسجد فاتح قرار دارد دارای حیاط بزرگی است و با 16 ستون مرمری و گرانیتی مزین شده است. عقیده بر این است که این ستون ها نیز از کلیسای حواریون مقدس منتقل شده است. خود کلیسای حواریون مقدس نیز در عهد امپراطوری بیزانسی پس از ایا صوفیه مهمترین کلیسا بود و تعدادی از امپراطوران بیزانسی در آنجا دفن شده بودند.
اما پس از فتح استانبول به دست عثمانیان ورق برگشت و کلیسای حواریون مقدس نیز مثل اغلب بناهای دوره بیزانسی تغییر کاربری داد. در واقع این کلیسا به یک مجموعه مسجد تبدیل شد. پس مجموعه مسجد فاتح به دستور سلطان محمد فاتح و توسط معمار دربار آتیک سنان (سنان ریش سفید) ساخته شد. مجموعه بزرگی که مساحت آن به حدود 3400 متر مربع می رسد. با این حال مسجد اصلی در طی زلزله 22 می سال 1766 میلادی کاملا تخریب شد و مسجد فعلی در سال 1771 با پلانی کاملا متفاوت از مسجد قرن پنجم توسط معمار محمت طاهیر در طی پادشاهی مصطفی سوم عثمانی ساخته شد.
بخش های مختلف مسجد فاتح استانبول
دقیقا مثل اکثر مساجد تاریخی استانبول، مسجد فاتح نیز از بخش های مختلفی تشکیل شده است. به همین دلیل نیز به آن فاتح کولیه سی یا مجموعه فاتح نیز می گویند. این مجموعه در گذشته شامل بخش های مختلفی بوده که برخی از آنها مثل بیمارستان، خوابگاه، بازار و غیره در اثر عوامل طبیعی و انسانی تخریب شده است. هم اکنون از مجموعه فاتح فقط مدرسه ها، کتابخانه، آسایشگاه و آرامگاه ها باقی مانده است که گردشگران هنگام بازدید از مسجد فاتح می توانند از آنها نیز دیدن کنند.
حقایقی جالب درباره مسجد فاتح استانبول
مسجد فاتح استانبول یا به زبان ترکی Fatih Camii را می توان اولین مسجدی دانست که با هدف ساخته شد. ضمنا نام این مسجد نیز از نام سلطان محمد فاتح گرفته شده است. مسجدی که در محل کلیسای حواریون مقدس دوره بیزانسی ساخته شده و هم اکنون جزء جاذبه های معروف شهر استانبول محسوب می شود. اما قبل از اینکه بخواهید از این مسجد بزرگ دیدن کنید بهتر است با حقایقی جالب درباره این مسجد به شرح زیر آشنا شوید.
- مسجد اصلی بر اثر زمین لرزه سال 1766 میلادی به کل تخریب شد و مسجد فعلی در سال 1771 میلادی به دستور سلطان مصطفی سوم و توسط معمار محمت طاهیر بازسازی شد.
- مسجد فاتح دارای یک گنبد 26 متری است که با 4 ستون مرمری بزرگ نگه داشته شده است.
- اندرونی این مسجد به سبک نو باروک تزیین شده است.
- تنها المان های برجامانده از اولین مجموعه مسجد فاتح (قرن 5- ام) دروازه بیرونی مسجد، آرامگاه های سلطان محمد دوم و همسرش (گل بهار) و نیز قسمتهایی از حیاط مسجد است. مابقی المان هایی که در این مسجد مشاهده می کنید مربوط به قرن 18- ام است.
- حیاط مجموعه مسجد فاتح یکی از بزرگترین پاسیوهای مسجد در ترکیه است و از همین رو نیز مراسمات تشیع جنازه افراد مهم معمولا در مسجد فاتح برگزار می شود.
- هر چهارشنبه بزرگترین بازار خیابانی استانبول (فاتح بازاری) در اطراف مسجد فاتح برپا می شود.
نحوه دسترسی به مسجد فاتح استانبول
ابتدا بایستی بدانید که مسجد فاتح در منطقه فاتح شهر استانبول در خیابان فویزپاشا قرار دارد. بنابرایت برای دسترسی به این مسجد زیبا و مجلل هم می توان از وسیله نقلیه شخصی و هم حمل و نقل عمومی استفاده کرد. منتها آسانترین روش برای دسترسی به مسجد فاتح استفاده از اتوبوس از میدان تقسیم با امین اونو می باشد که از منطقه فاتح استانبول نیز عبور می کند. پس اگر از این اتوبوس ها استفاده می کنید بایستی در ایستگاه اتوبوس مسجد فاتح (Fatih Camii Bus Stop) پیاده شوید.
ساعات بازدید از مسجد فاتح استانبول
مسجد فاتح همه روزه از ساعت 9 صبح تا 6 بعد از ظهر به روی بازدیدکنندگان باز است. اما این مسجد هم مثل مساجد دیگر در زمان برگزاری نماز بسته است. ضمنا برای بازدید از این مسجد شما بایستی طوری برنامه ریزی کنید که بازدیدتان از این مسجد به روز جمعه نخورد چرا که جمعه ها به دلیل انجام نماز جمعه این مسجد کاملا شلوغ است. همچنین بایستی به این نکته مهم نیز توجه داشته باشید که برای ورود به مسجد فاتح نیازی به پرداخت هزینه نیست.
هتل های اطراف مسجد فاتح استانبول
در کل مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از مسجد فاتح استانبول بین 1 تا 2 ساعت متغیر است. پس از اتمام بازدید از این مسجد نیز می توان یا برای دیدن جاذبه های دیگر اقدام کرد و یا برای استراحت به یکی از هتل های نزدیک به این مسجد رفت و شب را در آن گذراند. از جمله هتل های نزدیک به مسجد فاتح استانبول می توان به هتل های زیر اشاره کرد:
- هتل فاتح رشیدیه (در فاصله 0.14 مایلی)
- هتل هاننده (0.16 مایل)
- هتل سفیر (0.15 مایل)
- هتل یشیل پارک (0.13 مایل)
- هتل ارجیس (0.14 مایل) و غیره
جاذبه های اطراف مسجد فاتح استانبول کدامند؟
مسجد فاتح درست در میان شبه جزیره تاریخی استانبول قرار دارد و از همین رو نیز این مسجد به یک تعداد از لندمارک های مهم استانبول نزدیک است. از جمله این لندمارک های مهم نیز می توان به مسجد چورا، مسجد فتیه، مسجد یاوز سلطان سلیم و آبگدر والنس اشاره کرد. علاوه بر این در فاصلع کمی از مسجد فاتح استانبول یکسری کافه ها و رستوران های ارزان قیمت و مناسب نیز وجود دارد که از آنجمله می توان به رستوران های صدف دونر (Sedef Döner)، اوز کیلیس کباپ سالونو (Öz Kilis Kebap Salonu)، فاتح دوروم (Fatih Dürüm) و سور اوجاک باشی (Sur Ocakbaşı) اشاره کرد. با بهره گیری از خدمات مسافرتی مجموعه سفیران سروش سعادت می توانید استانبول گردی را با ما تجربه کنید.