میدان امیر چخماق در یزد

یکی از نمادهای شهری یزد و از معروفترین نقاط دیدنی این شهر، میدان امیر چخماق در یزد می باشد که گردشگران و علاقه مندان بسیاری دارد. این میدان در بافت تاریخی شهر یزد قرار داشته و متشکل از میدان وسیع، بازار، تکیه، آب انبار، کاروانسرا و نیز مسجد امیرچخماق می باشد. در بین بخش های مذکور نیز بنای سه طبقه تکیه با معماری زیبایی که دارد بیشتر جلب توجه می کند. میدانی که در قرن 9 هجری قمری و به دستور یکی از سرداران معروف شاهرخ تیموری یعنی امیر جلال الدین چخماق احداث شده است. این میدان مهمترین میدان شهر یزد نیز محسوب می شود چراکه همه ساله در این میدان مراسم نخل گردانی ماه محرم نیز توسط مردم یزد برگزار می شود. برای آشنایی هر چه بیشتر با جاذبه های ایران زمین و یا جاذبه های توریستی نقاط دیگر جهان حتما با مجموعه سفیران سروش سعادت همراه باشید.

میدان امیر چخماق نماد شهر یزد

بی تردید میدان امیرچخماق در مرکز شهر یزد یکی از شاخص ترین جاذبه های گردشگری این شهر محسوب می شود. جاذبه تاریخی در بافت تاریخی یزد که در حال حاضر خود متشکل از تکیه، مسجد، آب انبار و نیز بازار می باشد. قدمت ساخت این میدان و بناهای اطراف آن که از سال 1330 شمسی نیز جزء آثار ملی کشورمان نیز محسوب می شود به عهد تیموری می رسد. این جاذبه تاریخی دقیقا در قرن نهم هجری توسط حاکم وقت تیموری شهر یزد (امیر جلال الدین چخماق) ساخته شد. در واقع او به همراه همسرش مسجد جامع و صحن وسیعی را در روستای دهوک سفلی ساختند که بعدا به مسجد و میدان امیر چخماق معروف شد. نمایی بسیار زیبا از میدان میرچخماق یزد را در زیر مشاهده می کنید:

میدان امیر چخماق در یزد از گذشته تا حال!

با اینکه سنگ بنای میدان میر چخماق در عصر تیموریان به زمین گذاشته شد ولی این میدان از همان زمان تا به حل دستخوش تغییراتی شده است. در ادامه نیز این میدانگاه توسعه یافته و بناهای دیگری نیز مثل کاروانسرا، بازار، آب انبار، خانقاه و غیره نیز به آن اضافه شد. جالی است بدانید که در قرن سیزدهم هجری شمسی میدان مذکور و سر در بازار به یک حسینیه ای بدل شد. ضمنا میدان امیر چخماق در عصر صفویان و قاجار نیز دستخوش یکسری نوسازی ها و مرمت ها قرار گرفت. اما مهمترین تحولات در این میدان مقارن با روی کار آمدن رضاخان بود که از مهمترین این تحولات می توان به خیابان کشی ها و ادغام مسجد با میدان میرچخماق اشاره نمود. جالب است بدانید که این تحولات بیش از اینکه باعث بزرگتر شدن این مجموعه شود بیشتر منجر به کوچک شدن آن گردید. به طوری که در آخر تنها بدنه جنوب شرقی این میدان که به نوعی بدنه اصلی میدان هم محسوب می شود باقی ماند. مجددا نماهای مختلفی از میدان امیر چخماق یزد در هنگام شب و روز را در زیر ملاحظه می کنید:

جاذبه های دیدنی میدان امیر چخماق در یزد

میدن میر چخمق قدمتی بالای 500 سال دارد و در عهد تیموری بنا شده است. هم اکنون نیز این بنای زیبا در خیابان امام خمینی شهر یزد قرار دارد. شاید در نگاه اول جاذبه اصلی میدان امیر چخماق یزد فقط در میدان آن دیده شود اما اینطور نیست و این مجموعه شامل جاذبه های متنوعی است و شما برای بازدید از این جاذبه ها بایستی حداقل یک تا دو ساعت وقت بگذارید. از معروفترین جاذبه های این میدان تاریخی در یزد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

تکیه امیرچخماق: این تکیه 3 طبقه ای که در ضلع شرقی میدان میر چخماق قرار دارد نماد میدان میرچخماق می باشد. این بنا زمانی محل جلوس شاهان و درباریان برای دیدن مراسم نخل گردانی بوده است و قدمت ساخت آن بنا بر کتیبه موجود در غرفه شاه نشین به سال 1258 هجری قمری بر می گردد. این سازه زیبا متشکل از دو مناره و چندین غرفه طاق نمایی عمودی سه طبقه می باشد.

مسجد امیر چخماق: این مسجد به همت شخص امیر جلال الدین چخماق ساخته شده است و تزیینات به کار رفته در آن مثل معرق کاری هاف کاشی کاری ها، مقرنس ها وغیره زیبایی خاصی به آن داده است.

آب انبارهای میرچخماق: این بناها فعلا شامل دو آب انبار به نام های آب انبار ستی فاطمه (همسر امیر چخماق) و آب انبار تکیه امیر چخماق می باشد.

سایر جاذبه های دیدنی میدان امیر چخماق در یزد

از دیگر جاذبه های معروف میدان امیر چخماق یزد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

نخل امیر چخماق: یزدی ها از این نخل نمادین که به نخل حیدری ها نیز معروف است در مراسم معروف نخل گردانی استفاده می کنند. جالب است بدانید که قدمت نخل حیدری ها که تصویری از آن را در زیر مشاهده می کنید به سال 1229 هجری قمری یعنی عصر صفویان برمیگردد و به همین دلیل نیز این نخل از قدیمی ترین نخل های شهر یزد محسوب می شود:

آرامگاه ستی فاطمه: همان طوری که گفته شد، ستی فاطمه همسر امیر جلال الدین چخماق بوده و در زمان خود به پاکدمنی و نیکوکاری نیز شهرت داشته است. هنوز هم آثار و ابنیه زیادی در یزد مثل آب انبار، حمامف کاروانسرا و غیره وجود دارد که متولی ساخت آنها ستی فاطمه بوده است. پس این آرامگاه درست در ضلع شمالی میدان توسط امیر چخماق برای بزرگداشت نام این بانو احداث گردید.

بازار حاجی قنبر: این بازار یک نوع بازار تاریخی سر پوشیده بوده و با طاق های زیبا و کاشی کاری های اصیل خود چشم هر بیننده ای را خیره می کند. غرفه های این بازار مخصوص فروش قنادی مخصوص یزدی، پارچه، فرش و نیز زیور آلات می باشد.

مراسم نخل گردانی در میدان امیر چخماق در یزد

خود یزدی ها به این میدان، میر چخماق می گویند و برای آنها از اصلی ترین و مهمترین میادین شهری یزد محسوب می شود. با اینکه این میدان از مراکز اصلی ارتباطی شهر محسوب شده و کارکرد توریستی و تجاری آن بیشتر به چشم می آید اما میدان میر چخماق برای مردم یزد معنای دیگری هم دارد. میدانی که یزدی ها بیشتر آن را با مراسم نخل گردانی ماه محرم می شناسند. این مراسم از مراسمات سنتی مردمان یزد در ایام محرم محسوب می شود. تصویری از مراسم نخل گردانی در میدان میرچخماق یزد را در زیر می بینید:

در این مراسم عظیم نخل همان تابوت چوبی بسیار بزرگی است که توسط خیل عزاداران حمل می شود. تابوتی که معمولا به نشانه عزا با پارچه های مشکی پوشانده می شود. ضمنا هر پایه این تابوت مخصوص طایفه ای از مردم یزد می باشد و به بیان دیگر بلند کردن آن پایه حق موروثی آن طایفه به شمار می رود. پس از اجرای این مراسم نیز نخل ها با احترام مجددا در حسینیه ها و مساجد یزد نگهداری می شود. عزیزان برای اطلاع از شیوه اخذ ویزای شنگن در سال 2023 میتوانند با ما در مجموعه سفیران سروش سعادت همراه باشند.